غذاهای لطیف و غلیظ در طب سنتی

سخنران: دکتر سید سعید اسماعیلی، متخصص طب سنتیو عضو هیأت علمی دانشگاه شاهد

 زمان و مکان: 15 آذر 1394 - مهدیه دانشگاه

در زمینه طب و پزشکی نوشته ای از امام رضا (علیه السلام) تحت عنوان رساله ذهبیه (نامه زرّین) برای ما به جا مانده است.

 در آن رساله آمده: «وقتی که میخواهی غذا بخوری از غذاهای سبک تر شروع کن!»

 یک عادت بدی که ما الآن داریم این است که غذامی خوریم و بعدش سالاد میخوریم. مثلاً بعد چلوکباب سالاد کاهو می خوریم و همه می گویند که اینطوری سالاد بخور که غذایت هضم شود.

 خُب، چه اتفاقی می افتد وقتی اینطوری غذا می خوریم؟

 ... فرض بفرمایید شما غذای چلو مرغ  یا برنج و خورشت خوردید، این مثلاً باید حدود یک ساعت در معده باشد تا هضمش انجام شود؛ سالاد و کاهو که می آید پشت سر این نیاز به مثلاً 20 دقیقه زمان برای هضم دارد؛ یک ساعت و نیم باید در ترافیک بماند تا این چلوکباب شما هضم بشود بعد سالاد کاهو هم بتواند همراهش از دریچه پیلور خارج و وارد روده ها شود.
ماندن اضافی این سالاد کاهو داخل معده موجب فسادش می شود.

 بنابراین فرمودند اول غذای سبک را بخورید(مثلاً اگر می خواهی سالاد بخوری اول سالاد را بخور، کمی صبر کن و بعدش غذای  سنگین تر را بخور.

 بنابراین ما غذاهایمان را می توانیم به طور کلی به دو دسته تقسیم کنیم:
1- غذاهای لطیف و زودهضم
2- دسته ی دوم غذاهای غلیظ و دیرهضم

 غذاهای لطیف و زودهضم مثل کاهو، سیب و سوپ جو.

خونی که از غذاهای لطیف و زود هضم تولید م یشود رقیق و شفاف است.

 ... غذاهای غلیظ هم خیلی دیر هضم می شوند، یعنی هم معده باید خیلی با آن ها کُشتی بگیرد تا هضم شوند و هم خونی که از این این ها ساخته می شود خون غلیظی است، مثل گوشت گاو

 شما در بین گوشت ها  گوشت گاو را مقایسه کنید با گوشت پرنده ها؛ معمولاً گوشت پرنده ها گوشت های لطیف و زود هضمی هستد و خونی هم که از آن ها تولید می شود معمولاً خون رقیق و صاف و شفافی است.

امّا خونی که غذاهای غلیظ مثل گوشت گاو، سوسیس، کالباس و پیتزا تولید می شود خون بسیار غلیظی است.

 پس غذاهای غلیظ، خون غلیظ تولید می کند و غذاهای لطیف خون رقیق.

 بنابراین یک سری از غذاها که ما توصیه می کنیم نخورید یکی از دلایلش همین است. مثلاً می گوییم سوسیس و کالباس نخورید، چون عمدتاً از گوشت گاو تولید می شود.

یا می گوییم گوشت گاو نخورید، چون در روایات داریم گوشت گاو مرض است. پس باید کمتر از این غذاها را استفاده کنیم.

خوراکی هایی مثل ماکارونی و لازانیا نیز معمولاً غذاهای غلیط محسوب می شوند.

 اگر در خانواده ها افرادی هستند که مشکل قلبی مثل گرفتگی عروق دارند و نباید خونشان غلیظ بشود و گرفتگی بدتر شود و لختی ایجاد بشود نباید از غذاهای غلیظ  تغذیه کنند و باید غذاهایی بخورند که لطیف باشد و زود هضم بشود و خونی تولیدی آن خون رقیق و شفافی باشد.

خُب حالا اگر ما غذای غلیظی خوردیم، آیا راهکاری هست که غذاهای غلیظ ما تبدیل بشود به غذاهایی که زود هضم بشود؟

 از جمله غذاهای غلیظ و سنتی که طرفدار دارد، کلّه پاچه و حلیم است  که این دو، غذاهایی غلیظ و دیر هضمی هستند.

 از قدیم تدبیری برای هضم این غذاها داریم؛ مثلاً در حلیم، دارچین می ریزند. دارچین جزو ادویه هایی است که غذا را لطیف میکند و غذاهای غلیظ را تبدیل میکند به غذاهایی که راحت تر هضم می شود و از تولید خون غلیظ توسط این غذاها جلوگیری می کند.

 در کله پاچه هم معمولاً ما دارچین اضافه می کنیم . مقداری از غلظت این غذاها را معمولا این ادویه ها کم میکند یا مثلاً - خدای نکرده- شما بخواهید پیتزا بخورید، معمولاً به آن آویشن می زنید.

 آویشن هم جزو ادویه هایی است که هضم غذای غلیظ را راحت میکند و علاوه بر اینکه اشتها آور است و علاقه ی شما را برای خوردن غذا زیاد می کند، آن غلظت خونی را که قرار است توسط این غذا ایجاد شود، کم می کند. البته تشویق نشوید که هر روز پیتزا بخورید!  

 دریافت فایل صوتی

زمان: 6:35